Jeżeli nie ma przeciwskazań, wówczas kąpiel osoby starszej powinna odbywać się w wannie. Ludzie starzy często unikają kąpieli w wannie z obawy przed możliwością przewrócenia lub niezdolności do jej samodzielnego opuszczenia. Dlatego, nad bezpieczeństwem kąpieli powinna czuwać osoba opiekująca się starszym człowiekiem, aby zapobiec poślizgnięciu lub udzielić pomocy w razie zasłabnięcia.
Mycie ciała obejmuje: mycie twarzy, uszu, szyi, kończyn górnych, klatki piersiowej, kończyn dolnych, pleców i pośladków, okolic intymnych ciała (narządy płciowe zewnętrzne i okolica odbytu).
Należy zawsze zachęcać i motywować osobę starszą do samodzielnego mycia się, jeśli stan zdrowia i sprawność na to pozwalają. Pomóc można w myciu mniej dostępnych części ciała (np. pleców czy stóp).
Podstawowe zasady przy myciu ciała osoby starszej
Kąpiel i natrysk powinno się wykonywać nie wcześniej niż 2 godziny po posiłku
Przed kąpielą należy ogrzać łazienkę
Jeśli osoba ma trudności z wejściem lub wyjściem z wanny, wówczas posadź ją na krześle obok wanny, następnie przełóż nogi osoby starszej do wanny. Chwytając osobę od tyłu pod ramiona pomóż jej powoli zsunąć się do wody. Jeśli osoba nie może zsunąć się do wanny, wówczas wstaw do wanny niski taboret lub wykorzystaj specjalne siedzenie – ławeczkę dostosowaną do zawieszenia jej na przeciwległych brzegach wanny
Użyj ciepłej wody (38-41 stopni Celsjusza) oraz delikatnego mydła aby nie drażnić skóry (np. do mycia niemowląt lub produktów specjalnie przeznaczonych do pielęgnacji osób w podeszłym wieku)
Po umyciu skórę należy natłuścić oliwką, balsamem lub kremem, szczególnie w miejscach narażonych na odleżyny. W miejscach narażonych na odparzenia (tam gdzie dwie powierzchnie skóry stykają się, np. fałdy pod biustem u kobiet) warto zastosować zasypkę wysuszającą.
Szczególną uwagę należy zwrócić na mycie okolic intymnych. W zależności od stopnia samodzielności, osoba starsza może potrzebować naszej pomocy w różnym zakresie przy myciu i pielęgnacji okolic intymnych ciała.
Pomoc w wykonywaniu toalety intymnych części ciała jest podwójnie trudna, ponieważ czynności te wymagają dużej staranności, ale także radzenia sobie z emocjami i wstydem osoby starszej, ale również i nas samych.
W przypadku kobiet
Jeśli osoba starsza może podmyć się sama, załóż jej na rękę lekko namydloną myjkę, polej okolice intymne wodą i poproś, aby się podmyła. Jeżeli czynność tę wykonujesz Ty, załóż rękawiczki jednorazowe i umyj okolice intymne – zawsze w kierunku od narządów płciowych do odbytu (taki kierunek zapobiega przenoszeniu bakterii z odbytu w kierunku narządów płciowych). Podaj osobie starszej ręcznik, aby się wytarła lub jeśli to niemożliwe – wykonaj tę czynność samodzielnie.
Po zdjęciu myjki spłucz rękę starszej osoby, a następnie ją osusz.
W przypadku mężczyzn
Jeśli osoba jest w stanie podmyć się samodzielnie, asystuj mu i dopilnuj, by zrobił to dokładnie, jeśli nie – załóż rękawiczki jednorazowe i wykonaj czynność samodzielnie.
Kilka praktycznych wskazówek dotyczących kąpieli
Upewnij się, że w pomieszczeniu jest ciepło, a podłoga nie jest mokra ani śliska
Sprawdź temperaturę wody – nie za gorąca ani za zimna
Upewnij się, że mydło i ręcznik są w zasięgu ręki
Bądź delikatny – skóra starszej osoby jest delikatna i może łatwo się rozerwać/zaznaczyć
Zapytaj bliska osobę, czy chciałaby aby umyć jej włosy. Mogą nie docenić niszczenia świeżo ułożonych włosów!
Nałóż dobry balsam na skórę od stóp do głów, aby zapobiec wysuszeniu skóry
Higiena osobista:30% ukończone